เมื่อเริ่มเป็นคุณแม่แล้ว อีกหน้าที่หนึ่งที่กลายเป็นกิจวัตรประจำวัน อย่างมีวินัยสม่ำเสมอเลย คือ การปั๊มนมหรือการให้ลูกเข้าเต้า เพื่อให้ลูกน้อยได้รับนมแม่อย่างเพียงพอ คุณแม่มือใหม่หลายคนอาจมีความวิตกกังวลตั้งแต่ก่อนคลอด กลัวจะไม่มีน้ำนมให้ลูกน้อย น้ำนมน้อย น้ำนมไม่มา วันนี้หม่ามี๊มิ้ว มาแนะนำวิธีปั้มนม วิธีเพิ่มน้ำนม ทั้งหมด 12 วิธี จากประสบการณ์จริง มีอะไรบ้างตามมาดูกันเลยค่ะ
1. ดื่มน้ำให้เพียงพอ
การดื่มน้ำนับว่าเป็นส่วนสำคัญที่สุดอันดับหนึ่งของ วิธีเพิ่มน้ำนม หรือ วิธีกู้น้ำนม เลยค่ะ เพราะในส่วนประกอบของน้ำนมแม่ มีน้ำเป็นส่วนผสมอยู่ถึง 87% ดังนั้นการดื่มน้ำให้เพียงพอ 3-4 ลิตร ต่อวัน คือตัวช่วย วิธีเพิ่มน้ำนม, วิธีกู้น้ำนม ที่ดีมากๆเลยค่ะ หากเราดื่มน้ำไม่เพียงพอน้ำนมก็เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้น้ำนมออกมาน้อยได้ค่ะ
2. ดื่มน้ำก่อนปั๊มนม
ข้อนี้เป็นทริคเล็กๆ ที่มิ้วลองทำแล้วได้ผลเช่นกันค่ะ คือ การดื่มน้ำก่อนปั้มนม 300 ml. เพราะช่วงแรกๆที่ลูกน้อยอายุ 1-3 เดือนแรก แม่ๆอย่างเราก็ต้องปั้มนมกันทุกๆ 3 ชม. รวมๆแล้ววันละ 8 รอบ บางครั้งเราอาจดื่มน้ำไม่เพียงพอ ลองดื่มน้ำ 300 ml. ก่อนปั๊มนมทุกครั้ง ก็เป็นอีกเทคนิคหนึ่งที่ช่วย เพิ่มน้ำนม ได้เช่นกันค่ะ
3. วิธีเพิ่มน้ำนม ด้วย น้ำขิง
ขิง เป็นสมุนไพรที่มีคุณสมบัติช่วยทำให้เลือดไหลเวียนดี ช่วยขับน้ำนม ให้น้ำนมมาดีสำหรับคุณแม่ที่ให้นมบุตร ดังนั้นการดื่มน้ำขิงทุกวันจึงเป็น วิธีช่วยเพิ่มน้ำนม ที่ได้ผลดีมากๆเลยค่ะ ซึ่งตอนที่มิ้วพักฟื้นที่โรงพยาบาลหลังผ่าคลอดเป็นเวลา 4 วัน ทางโรงพยาบาลได้เตรียมน้ำขิงเสริ์ฟพร้อมมื้ออาหาร มื้อละแก้ว ส่วนเมนูอาหารก็มักจะมีหมูผัดขิง ไก่ผัดขิง ข้าวต้มหมูสับโรยด้วยขิงซอย จึงให้น้ำนมมาเยอะมากๆเลยค่ะ
4. ดื่มน้ำหัวปลี
หัวปลี เป็นอีกตัวช่วย เพิ่มน้ำนม ที่ได้ผลมากๆอีกวิธีนะคะ จะกินเป็นน้ำหัวปลีต้ม หรือทำเป็นกับข้าวเช่น แกงหัวปลี ซุปไก่ใส่หัวปลี ก็ได้เช่นกันค่ะ ซึ่งหัวปลี มีสรรพคุณช่วยเพิ่มน้ำนมแม่ ในหัวปลีมีสารที่ไปกระตุ้นฮอร์โมนโปรแลคติน ที่เป็นฮอร์โมนสำหรับสร้างน้ำนมแม่นั่นเองค่ะ ซึ่งการทานน้ำหัวปลี ปัจจุบันก็มีให้เลือกทานหลากหลาย หากไม่สะดวกหรือไม่มีเวลาต้มเองก็สามารถหาซื้อน้ำหัวปลีสำเร็จรูปที่ขายเป็นขวดๆมาดื่มได้เช่นกันค่ะ
5. เคลียร์ลานนมก่อนปั๊มนม
ลานนมคือบริเวณที่ท่อน้ำนมมารวมกันค่ะ ในกรณีที่คุณแม่มีน้ำนมเวลาถึงรอบปั๊มนม เต้านมจะเกิดการคัดตึง การเคลียร์ลานนมจนนิ่มก่อนปั๊มนม ให้นิ้วมือบีบบริเวณลานนมให้น้ำนมพุ่งออกมาหลายๆท่อค่ะ เป็นการเปิดท่อน้ำนม เพราะอาจจะมีบางท่อที่ตันอยู่หรือยังไม่ออก เป็นการเปิดท่อน้ำนมก่อนปั้ม จะช่วยให้น้ำนมออกดี ไหลดี ในระหว่างที่ปั๊มนมค่ะ ซึ่งวิธีนี้เป็น วิธีเพิ่มน้ำนม ที่พยาบาลในคลินิกนมแม่แนะนำมา แล้วมันก็ใช้ได้ผลจริงๆค่ะ
6. บีบนมก่อนใช้เครื่องปั๊มนม
หลังจากที่เราเคลียร์ลานนนมเรียบแล้วนะคะ ให้ขยับนิ้วมือสูงขึ้นมาวางไว้บริเวณเต้านม ลองกดลงไปจะเจอก้อนแข็งๆหลายๆก้อนรวมกันอยู่ ให้เราใช้นิ้วค่อยๆบีบเบาๆให้น้ำนมพุ่งออกมานะคะ วิธีเสมือนเป็นวิธีนวดเต้านมค่ะ บีบให้นิ่มสักนิดหน่อยก่อนจะปั๊มนมด้วยเครื่องปั้มนม ซึ่งโดยปกติแล้วมิ้วจะเคลียร์ลานนมและบีบเต้านมทั้งสองข้าง จนเก็บน้ำนมได้ประมาณ 2 ออนซ์ แล้วจึงใช้เครื่องปั้มนมต่อค่ะ จะทำให้ตอนปั๊มด้วยเครื่องใช้เวลาไม่นาน น้ำนมไหลแรง และออกดีมากๆ ช่วยลดโอกาสการเกิดเต้านมช้ำ หรือเต้านมอักเสบด้วยนะคะ
7. ใช้มือกดก้อนน้ำนมที่แข็งๆ ในขณะที่ปั๊มนม
เมื่อเราเคลียร์ลานนม บีบเต้านม เรียบร้อยแล้วก็ถึงขั้นตอนปั๊มนมด้วย เครื่องปั๊มนม แล้วค่ะ ซึ่งลักษณะการทำงานของเครื่องปั๊มนม ส่วนใหญ่จะเป็นการดูดบริเวณลานนมซึ่งเป็นที่รวมตัวของท่อน้ำนมที่เราเพิ่งเคลียร์ไปก่อนปั๊มนมนั่นเอง การเคลียร์ลานนมก่อนปั๊มจึงช่วย เพิ่มน้ำนมและน้ำนมออกดีมากค่ะ และในขณะที่เรากำลังปั๊มนมอยู่ อีกเทคนิคหนึ่งที่ช่วย เพิ่มน้ำนมได้คือ การกดก้อนที่แข็งๆในเต้านมไปด้วย โดยการใช้นิ้วโป้งกดเบาๆเท่านั้นค่ะ
8. ใช้เวลาปั๊มนมแค่ 10-15 นาที
แม่ๆหลายคนอาจสงสัยว่า เราควรปั๊มนมนานเท่าไหร่ดี? ยิ่งนานยิ่งดียิ่งทำให้น้ำนมออกเยอะหรือเปล่า? ซึ่งในความเป็นจริงแล้วหากเราใช้เวลาในการปั๊มนมนานเกินไป เกิดการบีบเค้นและกระตุ้นเต้านมเป็นเวลานาน อาจส่งผลเสียให้เกิดอาการผิวเต้านมอักเสบ เต้านมช้ำ หัวนมแตก ตามมาได้นะคะ ซึ่งระยะเวลาที่พอเหมาะพอดี ตามที่พยาบาลคลินิกนมแม่แนะนำมานั้น ประมาณ 10-15 นาทีเท่านั้นค่ะ โดยการปั๊มจะแบ่งเป็น 3 ช่วง เช่น 3 นาทีแรก ปั๊มกระตุ้นเต้านมด้วยโหมดดูดจี๊ด จะเป็นการปั๊มด้วยความถี่ที่เร็วระดับนึงอันนี้ขึ้นอยู่กับการปรับระดับที่เครื่องปั๊มนมนะคะ .. 4 นาทีถัดมา ปั๊มด้วยโหมดดูดลึก จะเป็นลักษณะการปั๊มช้าๆแต่ใช้แรงดูดมากขึ้นค่ะ … 3 นาที สุดท้าย ปิดท้ายด้วยการดูดจี๊ดค่ะ และหากเราเคลียร์ลานนม บีบเต้านมก่อนปั๊มอย่างถูกวิธี น้ำนมออกดี ก็ไม่ต้องใช้เวลาปั๊มนมนานค่ะ
9. บีบนมให้เกลี้ยงเต้า
อีก วิธีเพิ่มน้ำนม วิธีกู้น้ำนม ที่สำคัญมากๆ ที่จะทำให้เต้านม ผลิตน้ำนมมากขึ้นในรอบการปั๊มนมครั้งถัดไป คือ การปั๊มนมให้เกลี้ยงเต้าค่ะ โดยเทคนิคคือ หลังจากที่ใช้เครื่องปั๊มนมแล้วให้เราใช้มือบีบนมตามอีกครั้ง เพื่อเอาน้ำนมส่วนหลังที่เครื่องปั๊มนมไม่สามารถปั๊มออกได้หมด ทำให้น้ำนมหมดเกลี้ยงเต้าให้มากที่สุด เพื่อให้ร่างกายผลิตน้ำนมใหม่เพิ่มขึ้นมาได้เยอะกว่าเดิมในรอบถัดไป ซึ่งน้ำนมส่วนหลังมีคุณประโยชน์และสารอาหารที่ดีต่อลูกน้อยมากๆเลยค่ะ
10. ไม่ตกรอบปั๊ม
ข้อนี้สำคัญมากๆเช่นกัน เพราะหากตกรอบปั๊มบ่อยๆ อาจทำให้เต้านมตัน เพราะไม่ได้ระบายน้ำนมออกตรงตามเวลา เกิดการสะสมของน้ำนม เกิดเป็นการอุดตัน เกิดก้อนแข็งๆในเต้านม บีบไม่ออก จนอาจถึงขั้นเป็นเต้านมอักเสบได้ และหากเป็นบ่อยๆก็ส่งผลให้ น้ำนมหดได้ค่ะ
11. ให้ลูกเข้าเต้าบ่อยๆ
วิธีเพิ่มน้ำนม ที่ง่ายที่สุดเลย คือ การให้ลูกเข้าเต้าบ่อยๆ จะเป็นการช่วยกระตุ้นร่างกายให้ผลิตฮอร์โมนที่จะช่วยสร้างน้ำนม ทำให้ผลิตน้ำนมได้เยอะยิ่งขึ้นค่ะ และการที่ลูกน้อยดูดนมจากเต้านั้นจะช่วยให้น้ำนมเกลี้ยงเต้าได้ดีกว่าเครื่องปั๊มนมอีกด้วย และเมื่อน้ำนมเกลี้ยงเต้าแล้วการผลิตน้ำนมในรอบถัดไปก็จะมากกว่าเดิมด้วยนะคะ
12. นวดเปิดท่อน้ำนมที่คลินิกนมแม่
มาถึง วิธีเพิ่มน้ำนม ข้อสุดท้ายแล้ว เป็นวิธีสุดท้ายที่ถ้าทำทั้ง 11 ข้อแล้วน้ำนมยังมาน้อย น้ำนมไม่มา แนะนำให้ปรึกษาคุณหมอที่คลินิกนมแม่เพื่อทำการนวดเปิดท่อน้ำนม หรือหาวิธีการแก้ไขอื่นๆตามหลักการและวิธีที่ถูกต้องปลอดภัยจากผู้เชี่ยวชาญทางด้านนมแม่โดยเฉพาะนะคะ ซึ่งการนวดเปิดท่อน้ำนมของ โรงพยาบาลที่มิ้วไปคือ โรงพยาบาลกรุงเทพคริสเตียน จะดูแลโดยผู้เชี่ยวชาญเทคนิคเดียวกันกับการกายภาพบำบัดเลยค่ะ รับรองว่าปลอดภัยแน่นอน
และทั้งหมดนี้คือ 12 ข้อ วิธีเพิ่มน้ำนม จาก 2 ออนซ์สู่ 12 ออนซ์ ของมิ้วที่ใช้ได้ผลจริงๆ แชร์จากประสบการณ์จริงที่เจอเองกับตัว มาเล่าให้แม่ๆมือใหม่ที่กำลังกังวล หรือเตรียมพร้อมสำหรับเป็นคุณแม่นักปั๊ม เพื่อผลิตน้ำนมให้ลูกน้อยได้มีนมแม่ทานอย่างเพียงพอนะคะ เพราะนมแม่มีสารอาหารที่จะช่วยปกป้องลูกน้อย เสริมสร้างภูมิคุ้มกันที่ดี ให้ลูกน้อยเติบโตอย่างแข็งแรง
